[cycloneslider id=”przyroda”]
Czyż jest coś piękniejszego niż ptasi szczebiot wiosną dochodzący zza okien naszych domów? Czy jest coś bardziej kojącego niż zachód słońca chowającego się za horyzontem lasu przecięty kluczem wędrujących gęsi? Albo pobudka spowodowana głośnym klangorem żurawi J?
Mieszkańcy Zielątkowa mogą czuć się szczęściarzami – przebywając w sąsiedztwie dużego miasta i jego wielorakich atrakcji mają jednocześnie na wyciągnięcie ręki zielony świat podmokłych łąk, oczek wodnych, lasów i pól.
Wielu ludzi nie zdaje sobie sprawy jak cenne są te obszary. A musimy wiedzieć, że człowiek już zdążył odcisnąć tutaj swoje piętno meliorując dolinę Samicy Kierskiej – wyobrażam sobie jak bogate życie musiało tu tętnić gdy nasza rzeczka wiła się swobodnie spływając w dół doliny. Teraz jest to wykopany kanał gdzieniegdzie tylko przypominający naturalną rzekę. Pomimo tych dramatycznych zmian wciąż mamy do czynienia z miejscem ważnym na przyrodniczej mapie Polski.
Przede wszystkim jest to teren atrakcyjny dla świata ptaków – ale również można tutaj spotkać wielu przedstawicieli płazów, gadów i ssaków. Wśród tych ostatnich najbardziej widoczne ślady swojej działalności pozostawia bóbr, którego udana reintrodukcja jest jednym z największych sukcesów przyrodników.
Spośród ptaków należy zwrócić uwagę na ptaki związane ze środowiskiem wodnym , ale nie tylko. Spacerując po zielątkowskich lasach spotykałem między innymi bociany czarne, znajdowałem gniazda eleganckiej kani rudej, pięknego sokolika kobuza oraz majestatycznego orła (a właściwie orłana) bielika. Tego ostatniego można zresztą spotkać u nas przez cały rok.
Mnie osobiście najbardziej cieszy widok wesołego ptaka, zwiastuna wiosny, czajki. Niestety jest ona coraz rzadsza w naszym kraju – związana z terenami podmokłymi coraz trudniej znajduje dogodne dla siebie tereny do gniazdowania. Dlatego udany lęg czajki na łące obok drogi prowadzącej z Zielątkowa do Sepna, który miałem przyjemność obserwować kilka lat temu, sprawił mi wiele radości.
Nie pozwólmy na degradację tych terenów, nie zgadzajmy się na zaśmiecanie lasów, na wylewanie zawartości szamb do rowów, na rozjeżdżanie łąk przez użytkowników motocykli crossowych i quadów. Niech nasz zielony azyl służy wdzięcznie nam wszystkim, szukającym wytchnienia w tym zabieganym świecie. Zarówno tym jeżdżącym konno (często widzę jeźdźców jadących leśnym duktem), biegającym, uprawiającym nordic walking oraz zwykłym spacerowiczom. Warto jest wtedy mieć przy sobie lornetkę, nigdy nie wiadomo jaki ptak lub zwierzak pojawi się w pobliżu.
Pamiętajmy, że dolina Samicy Kierskiej jest chroniona dyrektywą ptasią jako obszar Natura 2000 oraz jako Obszar Chronionego Krajobrazu.
W ostoi Dolina Samicy stwierdzono występowanie co najmniej 19 lęgowych gatunków ptaków wymienionych w Załączniku I Dyrektywy Ptasiej. Liczebność 1 gatunku lęgowego (bączka) oraz dwóch migrujących (gęsi zbożowej i gęsi białoczelnej) mieszczą się w kryteriach wyznaczania ostoi ptaków wprowadzonych przez BirdLife International. Ponadto 5 gatunków zostało wymienionych w Polskiej czerwonej księdze zwierząt. Dolina samicy jest jedną z 10 najważniejszych w Polsce ostoi bączka.
Ważne dla Europy gatunki ptaków (z Zał. II Dyr. siedliskawej i z Zał. I Dyr. Ptasiej, w tym gatunki priorytetowe), które można spotkać w naszej okolicy (mam na myśli Dolinę Samicy Kierskiej):
bączek
bąk
błotniak łąkowy
błotniak stawowy
bocian biały
dzięcioł czarny
dzięcioł średni
gąsiorek
gęś białoczelna
jarzębatka
kania ruda
lerka
ortolan
podgorzałka
podróżniczek
rybitwa czarna
rybitwa zwyczajna (rzeczna)
szczudłak
zimorodek
żuraw
Dla osób, które chciałyby poszerzyć swoją przyrodniczą wiedzę lub podzielić się z innymi swoimi obserwacjami podaję ciekawe linki:
- Komitet Ochrony Orłów koo.org.pl
- Wielkopolski Atlas Ornitologiczny http://wao.amu.edu.pl
- OTOP otop.org.pl
- Zakład Biologii i Ekologii Ptaków UAM http://zbiep.amu.edu.pl/
- Komisja Faunistyczna http://komisjafaunistyczna.pl/
- Internetowy Atlas Ptaków http://www.bird-watching.pl/
- Salamandra http://www.salamandra.org.pl/
- Monitoring Ptaków Polski http://monitoringptakow.gios.gov.pl/
- Foto Ptaki http://nowy.foto-ptaki.pl/
- Atlas Ssaków Polski http://www.iop.krakow.pl/ssaki/
Osoby interesujące się ptakami powinny koniecznie zaopatrzyć się w przyzwoity przewodnik terenowy oraz płyty CD z nagranymi głosami ptaków.
Życzę wielu wspaniałych wrażeń podczas obcowania z naszą przyrodą.
Jacek Dominikowski